Koniec ery kopciuchów - to nowa kampania edukacyjno-informacyjna skierowana do mieszkańców naszego regionu. Pszczyński Alarm Smogowy „Nie Dokarmiaj Smoga” swoją kolejną akcję zainaugurował podczas briefingu prasowego, który połączony został z odsłonięciem „antypomnika” przy centrum przesiadkowym w Pszczynie.

To symbol „ostatniego kopciucha” przypominający o zbliżającej się dacie 31 grudnia, terminie obowiązkowej wymiany kotłów pozaklasowych zgodnie z uchwałą antysmogową Sejmiku Województwa Śląskiego otwiera się w nowym oknie. „Antypomnik” zaprojektowany przez grafika Sebastiana Mrozka z Pszczyny i wykonany przez lokalnego artystę będzie eksponowany w tym miejscu do końca bieżącego roku.

Projekt realizowany jest w ramach programu Nasze Powietrze finansowanego ze środków Clean Air Fund. - Chcemy dotrzeć do mieszkańców naszego powiatu z informacją wynikającą ze śląskiej uchwały antysmogowej o wchodzącym z dniem 1 stycznia 2026 roku, zakazie użytkowania pieców pozaklasowych, potocznie zwanych kopciuchami - mówiła Katarzyna Klimek-Adamczyk ze Stowarzyszenia „Nie Dokarmiaj Smoga”, którego prezesem jest Aleksandra Antes-Szewczyk, podczas briefingu prasowego w budynku centrum przesiadkowego w Pszczynie.

Patronat nad kampanią edukacyjno-informacyjną „Koniec ery kopciuchów”, której celem jest podniesienie świadomości ekologicznej wśród lokalnej społeczności objął starosta pszczyński Grzegorz Wanot oraz burmistrz Pszczyny Dariusz Skrobol. - Kampania jest kolejnym krokiem w stronę czystszego powietrza, zdrowszego życia i lepszego jutra dla nas wszystkich. Pszczyńskie Stowarzyszenie „Nie Dokarmiaj Smoga” od lat prowadzi działania zmierzające do wzrostu świadomości ekologicznej wśród lokalnej społeczności. Powiat Pszczyński jest partnerem tych działań. Co ważne, Stowarzyszenie angażuje młodych ludzi w akcje na rzecz poprawy jakości powietrza. Wyposaża młodzież w wiedzę, narzędzia i mobilizuje do podejmowania ciekawych inicjatyw. W naszym powiecie to właśnie młode pokolenie staje się ambasadorami czystego powietrza w swoich rodzinach - mówił Damian Cieszewski, wicestarosta.

- Edukacja to jedno, ale realne liczby i to, co robiliśmy od 2016 roku pokazują, w jakim kierunku gmina Pszczyna, która słynęła niestety z tych złych statystyk, zmieniła swoje oblicze właśnie pod kątem czystego powietrza. W 2017 roku odbieraliśmy od naszych mieszkańców 7,2 tys. ton popiołu, w 2024 - jest to 1,5 tys. popiołu. Pokazuje to, ile kopciuchów w między czasie zostało wymienionych. Druga liczba, która pokazuje, jak poprawiamy powietrze to ilość złożonych wniosków o wymianę źródeł ciepła. Ponad 2200 wymienionych piecy na takie, które już nie trują, są piecami przede wszystkim z dofinansowań w ramach Programu „Czyste Powietrze” - wymieniał Dariusz Skrobol, burmistrz Pszczyny.

Podczas briefingu prasowego, Stowarzyszenie „Nie Dokarmiaj Smoga” przedstawiło dotychczasowe osiągnięcia oraz dalsze plany walki o czyste powietrze. - Jestem rodowitą pszczynianką. Szokujący był dla mnie opublikowany w 2016 roku raport WHO, w którym Pszczyna ujęta została jako drugie najbardziej zanieczyszczone miasto Unii Europejskiej. W kolejnych latach z przerażeniem śledziłam publikowane zestawienia przez Polski Alarm Smogowy, w których również zajmowała czołowe miejsca, a z których wynikało, że toksycznym powietrzem oddychamy nawet przez 1/3 roku - mówiła Katarzyna Klimek-Adamczyk. - Dziś jako Stowarzyszenie i Pszczyński Alarm Smogowy wyrażamy satysfakcję ze zmiany, jakiej doświadczamy na przestrzeni kilku ostatnich lat. Zaangażowanie lokalnej społeczności w wymianę źródeł ciepła przynosi wymierne efekty. Poprawa jakości powietrza w naszym powiecie w okresie zimowym jest dostrzegalna gołym okiem. Efekt ten nie byłby możliwy do osiągnięcia, gdyby nie wysiłek i zaangażowanie władz samorządowych, organizacji pozarządowych i społeczników - dodała.

Na terenie gmin powiatu wciąż jeszcze znajdują się kotły pozaklasowe, popularnie zwane „kopciuchami”, które zgodnie z obowiązującymi przepisami powinny zostać wymienione na urządzenia spełniające odpowiednie normy do końca 2025 roku. - Na ten moment na terenie naszego powiatu użytkowanych jest 3413 kotłów poniżej 3 klasy - mówiła Katarzyna Klimek-Adamczyk, która zaprezentowała również mapę obrazującą skalę problemu w poszczególnych gminach i przedstawiła liczbę kopciuchów w poszczególnych sołectwach gminy Pszczyna.

W inauguracji kampanii edukacyjno-informacyjnej „Koniec ery kopciuchów” uczestniczyli również włodarze i przedstawiciele gmin z terenu powiatu pszczyńskiego, którzy przedstawili działania podejmowane na rzecz walki o czyste powietrze. Na zakończenie dr n. med. Marcin Leśniewski opowiedział o negatywnym wpływie smogu na zdrowie. - Duszność to koszmar, stres, panika i atak histerii. Opowieść o przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc, raku płuc, astmie czy chorobach neurodegeneracyjnych powodowanych przez smog nie dociera do nas tak bardzo. To coś, co wypieramy. Chciałbym, abyśmy w ramach tej kampanii zaczęli kojarzyć smog z dusznością. To najbardziej dominująca dolegliwość, która trapi naszych pacjentów. Obraz duszącego się człowieka, w którym możemy rozpoznać siebie albo swoich bliskich niech będzie tym, co nas mobilizuje - tłumaczył Marcin Leśniewski, wieloletni Ambasador Czystego Powietrza.

W ramach nowej kampanii, Pszczyński Alarm Smogowy „Nie Dokarmiaj Smoga” planuje skupić się przede wszystkim na działaniach w mediach społecznościowych, jak również m.in. nakręcić materiał filmowy, którego premiera będzie miała w czerwcu oraz zorganizować warsztaty artystyczne dla seniorów.

Wprowadzenie: Biuro Rzecznika Prasowego